NE KADAR SIKLIKLA GöRÜLÜR? Reflüye bağlı gelişen ve son 30 yılda dünyada en hızlı artan kanser türü olan yemek borusu (özofagus) kanseri erkeklerde sıklık açısından 7'inci sırada yer alır. ülkemizin özellikle doğu Anadolu bölgesinde çok sık görülen yemek borusu (özofagus) kanseri ülkemizin doğusundan başlayıp, Hazar denizinin güneyi, Afganistan, çin ve Japonya'ya kadar uzanan bir bölgede çok sık görülür. Bazı bölgelerde kanser sıklığı yılda 100 binde 170'lere varır. Akciğer kanserinin erkeklerdeki görülme oranının ülkemizde yılda 100 binde 40 olduğu göz önüne alındığında hastalığın ne kadar sık olabildiği anlaşılabilir. ABD'de her yıl 13 bin kişi yemek borusu kanseri ile teşhis edilirken, ülkemizde bu sayı 5 bin-6 bin arasındadır. RİSK FAKTöRLERİ NELERDİR? Sigara ve alkol tüketimi yemek borusu kanserinin risk faktörleri arasında önemli bir etkendir. Yassı (Skuamoz) hücreli karsinomun (Kötü huylu tümör) gelişiminde diyet biçimide önemli rol oynar. ülkemizin doğu kesimlerinde çok sıcak çay tüketilmesi, sebzeden fakir, kırmızı ve tütsülenmiş et ile beslenilmesi yassı (Skuamoz) hücreli tip kanser gelişimini arttırmaktadır. Adenokarsinom (Mikroskopik yapısı salgıbezi özellikleri gösteren kötü huylu tümör) için ise en önemli risk faktörü Barrett özofagusudur. Safra ve uzun süreli asit reflüsü yemek borusunda adenokarsinom riskini arttırmaktadır. Ailesel ve genetik faktörlerde kanser gelişiminde önemlidir. Bazı ailelerde genç yaşlarda gastroözofajiyal reflü, orta yaşlarda Barrett özofagusu ve kişiler 50-60 yaşına ulaştıklarında özofagus adenokarsinom gelişimi gözlenmektedir. YEMEK BORUSU KANSERİNİN TİPLERİ NELERDİR? Özofagus kanserinin iki ana hücre tipi vardır. Bunlardan birincisi skuamoz (yassı) hücreli karsinom (Kötü huylu tümör) ve ikincisi adenokarsinomdur (Mikroskopik yapısı salgıbezi özellikleri gösteren kötü huylu tümör). Skuamoz hücreli karsinom yemek borusunun iç yüzünü döşeyen hücrelerden gelişir. Adenokarsinom ise yemek borusunu döşeyen hücrelerin uzun süreli reflü nedeniyle şekil değiştirerek önce mide ve barsak hücrelerine, daha sonrada tümör hücrelerine başkalaşması sonucunda oluşur. Adenokarsinom ülkemizde de reflünün sıklaşması nedeniyle gitdikçe artmaktadır. NASIL TEŞHİS EDİLİR? Yemek borusu kanserinin teşhisi endoskopi ve bu işlem sırasında alınan parçanın patolojik incelemesi ile yapılır.Endoskopik olarak görülemeyen duvar içerisinde yer alan tümörlerde endoskopik ultrasonografi ile iğne biyopsisi yapılabilir. Hastalığın teşhisi için basit şikayetler şeklinde de olsa belirtilerin ihmal edilmemesi gerekir. Daha önceden olmayan yemek yedikten sonra takılma hissi uyarıcı niteliktedir. Hafif derecede dahi bir yutma güçlüğü yemek borusu kanserine işaret eder. HASTALIĞIN AŞAMALARI NELERDİR? Hastalığın teşhis sırasındaki aşamasının anlaşılması için değişik yöntemler uygulanır. Endoskopi, hastalığın yemek borusunun ne kadarını etkilediği ve tümörün uzunluğu hakkında bilgi verirken tüm hastalara toraks (Boyun altı ile diyafragma arasındaki anatomik bölge) ve üst batın tomografileri çekilir. Bu tomografik inceleme hastalığın çevre dokulara, akciğerlere ve karaciğere sıçrayıp sıçramadığı hakkında bilgi verir. Nükleer tıp yöntemlerinde PET, vücutta fazla şeker tüketen dokuları gösterir. Kanser hücreleri hızlı üreyebilmek için birçok dokudan daha fazla şeker tüketirler. PET tümörün boyutları, çevre dokularla ilişkisi, bölünme hızı ve lenf bezlerine ve başka organlara sıçrayıp sıçramadığını gösterir. Tüm bu tetkikler sonucunda özofagus kanserinin klinik aşaması belli olur ve tedavi yöntemi bu aşamaya göre planlanır. NASIL TEDAVİ EDİLİR? Yemek borusu (Özofagus) kanseri diğer organlara metastaz yapmadığı sürece ameliyat ile tedavi edilebilir. Tümör dokusunun çok büyük olduğu veya yakınındaki lenf bezlerine sıçradığı durumlarda ameliyat öncesi kemoradyoterapi uygulanarak tümör dokusu küçültülür ve ameliyat ile tedavi edilebilir. Stent uygulamaları tedavi edici nitelikte değildir. Stent ile daralmış olan bölge tümör itilerek açılır. Eşlik eden kalp veya diğer organ rahatsızlıkları olan ve cerrahi tedavinin yüksek risk taşıdığı hastalarda tedavi olarak sadece kemoradyoterapi uygulanabilir. |
Sayfa Özeti: Yemek Borusu (Özofagus) Kanseri
Anahtar Kelimeler: